Najciekawsze atrakcje w Pruszkowie: co warto zobaczyć i odwiedzić Tuż za rogiem Warszawy znajduje się Pruszków – miasto pełne niespodzianek. Choć często pozostaje w cieniu stolicy, potrafi zaskoczyć niepowtarzalnym klimatem i ciekawą ofertą turystyczną. Dzięki dogodnym połączeniom kolejowym oraz coraz bardziej tętniącemu życiem centrum, Pruszków staje się popularnym celem na weekendowy wypad, krótką wycieczkę, a nawet dłuższy pobyt. Zastanawiasz się, co warto zobaczyć w Pruszkowie? Oto kilka miejsc, które naprawdę warto odwiedzić: Miłośnicy natury również znajdą tu coś dla siebie. Pruszków oferuje zielone przestrzenie idealne na relaks i aktywny wypoczynek: Oba parki to zielone płuca miasta – przestrzenie, w których można na chwilę zapomnieć o codziennym zgiełku i po prostu być – tu i teraz. Niezależnie od tego, czy fascynuje Cię historia, pociąga sztuka, czy po prostu chcesz odpocząć wśród zieleni – Pruszków ma coś dla Ciebie. To miasto, które zgrabnie łączy przeszłość z teraźniejszością, tradycję z nowoczesnością. Może właśnie tutaj znajdziesz historię, która Cię poruszy? Albo miejsce, do którego będziesz wracać raz po raz? Pruszków już czeka, by opowiedzieć Ci swoją opowieść. Najważniejsze atrakcje turystyczne w Pruszkowie Pruszków – dla wielu to tylko przedmieście Warszawy. Ale to miasto potrafi zaskoczyć – i to nie raz. Skrywa w sobie miejsca, które oczarują nawet najbardziej wymagających podróżników. Od zabytków, przez nowoczesne ekspozycje, aż po zielone enklawy – każdy znajdzie tu coś dla siebie. Wśród najciekawszych atrakcji Pruszkowa warto wymienić: Pruszków tętni życiem przez cały rok. Kultura, sport, historia, relaks – niezależnie od tego, co Cię interesuje, to miasto potrafi zaskoczyć i zostawić po sobie wspomnienia, do których chce się wracać. Galeria Figur Stalowych – sztuka z recyklingu i popkultura Wyobraź sobie stare złomowisko, które zamienia się w galerię sztuki. Brzmi nieprawdopodobnie? A jednak! Przy ul. Przejazdowej 17 działa Galeria Figur Stalowych – miejsce, które łączy kreatywność z ekologią. Znajdziesz tu ponad 600 rzeźb wykonanych z przetworzonego metalu, przedstawiających: Muzeum Dulag 121 – historia obozu przejściowego i losów warszawiaków Muzeum Dulag 121, mieszczące się przy ul. 3 Maja 8a, to przestrzeń, która zostaje w pamięci na długo. Powstało w 2010 roku, by upamiętnić niemiecki obóz przejściowy funkcjonujący tu podczas II wojny światowej. W muzeum znajdziesz: To nie tylko muzeum – to miejsce refleksji o przeszłości, człowieczeństwie i znaczeniu pamięci. Wizyta tutaj to nie tylko lekcja historii – to moment, by zatrzymać się i pomyśleć: co możemy zrobić, by nie powtórzyć dawnych błędów? Park Potulickich – zabytkowy park z pałacem i pomnikami przyrody W samym centrum Pruszkowa znajduje się Park Potulickich – zielona oaza z duszą. Spacerując jego alejkami, można podziwiać: To idealne miejsce na piknik, spacer z pupilem lub chwilę oddechu od codzienności. Wśród atrakcji parku znajduje się figura Najświętszej Marii Panny, która po zmroku zyskuje wyjątkowy klimat dzięki subtelnemu oświetleniu. Każdy zakątek tego miejsca opowiada swoją historię – wystarczy się zatrzymać i posłuchać. Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego – dziedzictwo hutnicze Mazowsza Jeśli fascynuje Cię historia, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy to punkt obowiązkowy. Mieści się w zabytkowym pałacu Potulickich i przenosi nas w czasy, gdy Mazowsze było hutniczym centrum tej części Europy. W muzeum znajdziesz: Muzeum czynne jest od wtorku do niedzieli, a w niedziele wstęp jest bezpłatny. To świetna propozycja zarówno dla rodzin, jak i pasjonatów historii. Gotowy na podróż w czasie? To miejsce potrafi zaskoczyć – i to nie raz. Sprawdź: Historia Pruszkowa – Poznaj historię Park Kultury i Wypoczynku Mazowsze – rekreacja nad wodą i nagrodzony krajobraz Park Kultury i Wypoczynku Mazowsze, znany również jako „Glinianki”, to prawdziwy raj dla miłośników przyrody i aktywnego wypoczynku. Na powierzchni blisko 10 hektarów znajdują się zbiorniki wodne o łącznej powierzchni 5 ha – idealne dla: W 2009 roku park zdobył tytuł „Najpiękniejszego Parku Mazowsza” – i trudno się temu dziwić. To miejsce, gdzie można złapać oddech, odpocząć od miejskiego zgiełku i po prostu cieszyć się chwilą. Może właśnie tutaj czeka na Ciebie nowa przygoda? Pałacyk Sokoła – eklektyczna architektura i centrum kultury Pruszków – choć często postrzegany jedynie jako satelita Warszawy – skrywa w sobie znacznie więcej niż tylko dogodną lokalizację. To miasto z charakterem, przesiąknięte historią i pełne zabytków o unikalnym znaczeniu kulturowym. Jego dzieje sięgają odległych wieków, a spacerując jego ulicami, można niemal namacalnie poczuć puls przeszłości. Znajdziesz tu zarówno dostojne świątynie, jak i eleganckie wille – każda z nich opowiada inną historię, pełną emocji i tajemnic. Pruszków to nie muzeum – to żywa opowieść, snuta przez brukowane alejki, stare mury i wspomnienia przekazywane z pokolenia na pokolenie. Pałacyk Sokoła, zbudowany w XIX wieku, to prawdziwa perła architektoniczna Pruszkowa. Jego eklektyczny styl – łączący różne epoki i inspiracje – przyciąga zarówno pasjonatów architektury, jak i spacerowiczów odwiedzających pobliski Park im. Tadeusza Kościuszki. Obecnie mieści się tu Młodzieżowy Dom Kultury, który tchnął w to miejsce nowe życie. W okresie międzywojennym pałacyk był tętniącym centrum życia społecznego i sportowego. Dziś znów staje się sercem miasta dzięki: To miejsce, gdzie rodzi się nowa, współczesna tradycja Pruszkowa. Kościół św. Kazimierza – neoromańsko-gotycka świątynia z XX wieku Kościół św. Kazimierza to nie tylko miejsce kultu religijnego, ale również symbol wytrwałości i przemian społecznych. Budowę rozpoczęto w 1909 roku, a konsekracja nastąpiła dopiero w 2014 – po ponad stu latach. Świątynia łączy w sobie cechy neoromanizmu i neogotyku, tworząc monumentalną bryłę, która dominuje nad okolicą. W jej wnętrzu kryją się: To miejsce, które warto odwiedzić, by usłyszeć, co szepcze przeszłość. Dworzec kolejowy Pruszków – odnowiony zabytek transportu z 1924 roku Dworzec kolejowy Pruszków, wzniesiony w 1924 roku, to nie tylko przystanek na trasie – to świadek rozwoju kolei w Polsce międzywojennej i przykład, że funkcjonalność może iść w parze z estetyką. Po niedawnej renowacji odzyskał swój neorenesansowy urok i znów cieszy oko podróżnych. Ale jego potencjał sięga dalej. Może stać się: Historia nie musi być zamknięta w przeszłości – może żyć tu i teraz. Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP – świątynia z historią ruchu oporu Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP to miejsce, gdzie duchowość splata się z historią walki o wolność. Wzniesiony na fundamentach XV-wiecznej świątyni, odegrał istotną rolę podczas II wojny światowej – był nie tylko świadkiem, ale i uczestnikiem działań konspiracyjnych. Dziś

Historia Pruszkowa: od średniowiecznej osady do miasta przemysłowego Pruszków to miasto o bogatej i złożonej przeszłości, które przeszło długą drogę — od cichej, średniowiecznej osady po tętniące życiem centrum przemysłowe. Jego historia sięga aż XI wieku, kiedy to po raz pierwszy pojawił się w źródłach pisanych. Jednak prawdziwy przełom w rozwoju miasta nastąpił dopiero w XIX wieku. W 1845 roku otwarto Kolej Warszawsko-Wiedeńską, która nadała Pruszkowowi zupełnie nowy kierunek rozwoju. To wydarzenie nie tylko połączyło miasto z Warszawą i resztą kraju, ale również zapoczątkowało jego przemysłową transformację. Na przestrzeni wieków Pruszków nieustannie się zmieniał. Bywał spokojną wioską, a innym razem dynamicznym ośrodkiem przemysłowym. Ślady tych przemian widoczne są do dziś — w architekturze, układzie ulic, a nawet w codziennych zwyczajach mieszkańców. Kolej odegrała kluczową rolę w rozwoju miasta, stając się magnesem dla inwestorów. Dzięki niej powstały fabryki, pojawiły się nowe miejsca pracy, a Pruszków wkroczył w nową epokę — erę przemysłową. Głębsze spojrzenie na dzieje miasta ukazuje historię pełną determinacji, rozwoju i nieustannych zmian. To nie tylko lokalna opowieść, ale także zwierciadło szerszych procesów społecznych, politycznych i kulturowych, które kształtowały Polskę jako całość. Choć kolej była katalizatorem przemian, warto zadać pytanie: czy była jedynym motorem zmian? A może równie istotne były społeczne napięcia, decyzje polityczne czy kulturowe przeobrażenia, które wpłynęły na to, jak dziś wygląda Pruszków? To pytanie pozostaje otwarte. Najdawniejsze dzieje Pruszkowa Korzenie Pruszkowa sięgają średniowiecza. Już w XIII i XIV wieku pojawiają się pierwsze wzmianki o osadach na tych terenach. W dokumentach z 1415 roku odnajdujemy nazwę wsi Proskowo, a jeszcze wcześniej – bo w 1297 roku – wspomniano o Żbikowie. To właśnie te dwie miejscowości dały początek temu, co dziś znamy jako Pruszków. Przełomowym momentem w historii miasta był 9 listopada 1916 roku, kiedy to Pruszków oficjalnie uzyskał prawa miejskie. Zmiana ta nie tylko nadała mu nowy status administracyjny, ale też symbolicznie zakończyła wiejski etap jego historii. Rozpoczął się nowy rozdział – miejski, pełen wyzwań, ale i szans. Jednak historia Pruszkowa to nie tylko daty i dokumenty. To przede wszystkim opowieść o ludziach – o społeczności, która przez wieki kształtowała swoją tożsamość, adaptowała się do zmian i zostawiała po sobie ślady. Każda epoka coś dodała, coś zmieniła. Jakie wpływy – kulturowe, gospodarcze, społeczne – ukształtowały to miasto? To pytanie wciąż pozostaje otwarte i zachęca do refleksji nad tym, jak przeszłość wciąż oddziałuje na teraźniejszość. Żbików i jego rola w początkach osadnictwa Żbików – dziś dzielnica Pruszkowa – to jedno z najstarszych miejsc osadniczych w regionie. Jego początki sięgają końca XIII wieku. Wzmiankowany już w 1297 roku, stanowił ważny punkt na mapie wczesnego osadnictwa. Dzięki dogodnemu położeniu i stabilnej strukturze społecznej, stał się solidnym fundamentem dla rozwoju całego regionu. Obecnie Żbików to nie tylko nazwa na mapie, ale żywy symbol dziedzictwa i ciągłości. To właśnie stąd wyrosły pierwsze tradycje, które z czasem przeniknęły do kultury całego Pruszkowa. I choć świat się zmienił, warto zadać sobie pytanie: Wieś Proskowo jako pierwotna forma Pruszkowa Proskowo – niewielka wieś wspomniana po raz pierwszy w 1415 roku – była zalążkiem dzisiejszego Pruszkowa. Z biegiem lat, krok po kroku, przekształcała się w nowoczesne miasto. Ale to nie była tylko zmiana nazwy – to była prawdziwa rewolucja: społeczna, gospodarcza i przestrzenna. Spoglądając na początki Pruszkowa przez pryzmat Proskowa, łatwiej zrozumieć, jak wyglądał proces urbanizacji w Polsce. Przejście od wiejskiej osady do miejskiego ośrodka wiązało się z licznymi wyzwaniami, takimi jak: Jak te zmiany wpłynęły na życie mieszkańców? Czy zmiana statusu rzeczywiście zmieniła ich codzienność, aspiracje, marzenia? To pytania, które pozwalają lepiej zrozumieć dynamikę rozwoju miasta. Znaczenie rzeki Utraty dla lokalizacji osady Rzeka Utrata – choć niepozorna – odegrała kluczową rolę w historii Pruszkowa. To właśnie ona zadecydowała o lokalizacji pierwszej osady, która z czasem przekształciła się w miasto. W czasach, gdy dostęp do wody decydował o przetrwaniu, Utrata była: To właśnie nad jej brzegami rodziła się lokalna gospodarka. Dziś, w dobie urbanizacji i zmian klimatycznych, rzeka może znów odegrać ważną rolę – tym razem jako element zrównoważonego planowania przestrzennego. Może też stać się przestrzenią do odpoczynku i rekreacji. Kto wie – może Utrata stanie się osią nowoczesnego, zielonego Pruszkowa? Przemiany XIX wieku: od wsi do ośrodka przemysłowego Druga połowa XIX wieku przyniosła Pruszkowowi głęboką transformację. Z cichej, rolniczej wioski przeistoczył się w dynamiczne centrum przemysłowe. Kluczowym momentem było uruchomienie w 1845 roku Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, która nie tylko połączyła Pruszków z większymi miastami, ale przede wszystkim otworzyła przed nim nowe perspektywy rozwoju gospodarczego. Dzięki dogodnemu położeniu przy trasie kolejowej, Pruszków zaczął przyciągać inwestorów i przedsiębiorców. Miasto zmieniało się z dnia na dzień – rosło uprzemysłowienie, a mieszkańcy coraz aktywniej uczestniczyli w życiu społecznym i politycznym. W tym okresie narodziła się lokalna tradycja obywatelskiego zaangażowania, która przetrwała do dziś. Symbolem tej przemiany była jedna z pierwszych fabryk w regionie. Jej powstanie nie tylko zmieniło krajobraz Pruszkowa, ale również przyciągnęło nowych mieszkańców z okolicznych wsi. Miasto rosło w siłę, a jego rozwój nabierał tempa. Budowa Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej i jej wpływ na rozwój Rok 1845 był momentem przełomowym w historii Pruszkowa. Ukończenie Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej całkowicie odmieniło jego losy. Nowoczesna infrastruktura transportowa nie tylko skróciła czas podróży, ale również nadała miastu nowe znaczenie jako punktowi logistycznemu i przemysłowemu. Efekty były natychmiastowe: Dostępność komunikacyjna stała się fundamentem przemysłowego sukcesu Pruszkowa. Warto dziś zadać pytanie: czy współczesne technologie, takie jak sieci 5G czy transport autonomiczny, mogą odegrać podobną rolę w rozwoju dzisiejszych miast średniej wielkości? Warsztaty Naprawy Drogi Żelaznej jako motor industrializacji W 1877 roku w Pruszkowie powstały Warsztaty Naprawy Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej – inwestycja, która stała się motorem lokalnej industrializacji. Zlokalizowane tuż przy torach, warsztaty szybko stały się jednym z największych pracodawców w regionie. Ich wpływ był wielowymiarowy: Warsztaty stały się katalizatorem przemian społecznych i gospodarczych. Dziś warto zapytać: czy logistyka, IT lub odnawialne źródła energii mogą odegrać podobną rolę w rozwoju lokalnych społeczności? Wytwórnia fajansu i początki przemysłu ceramicznego W 1857 roku w Pruszkowie powstała Wytwórnia fajansu – jeden z pierwszych zakładów przemysłowych w mieście. To właśnie ona zapoczątkowała rozwój lokalnego przemysłu ceramicznego. Znaczenie wytwórni było wielowymiarowe: Wytwórnia fajansu była symbolem połączenia rzemiosła z nowoczesnością. Czy współczesne rzemiosło

Pruszków: miasto w aglomeracji warszawskiej Pruszków – niewielkie, lecz pełne uroku miasto w sercu Mazowsza – zachwyca umiejętnym połączeniem bogatej historii z nowoczesnością. Jako stolica powiatu pruszkowskiego, odgrywa kluczową rolę administracyjną i społeczną w regionie. Choć znajduje się w obrębie tętniącej życiem aglomeracji warszawskiej, zachowuje swój niepowtarzalny charakter. To miejsce, gdzie przeszłość spotyka się z przyszłością: z jednej strony zabytki i tradycja, z drugiej – nowoczesna infrastruktura i dynamiczny rozwój. Pruszków przyciąga zarówno mieszkańców, jak i inwestorów, oferując przestrzeń do życia, pracy i rozwoju. Jednym z największych atutów miasta jest jego strategiczna lokalizacja – tuż obok Warszawy. Dzięki temu mieszkańcy mogą korzystać z komfortu życia na przedmieściach, nie rezygnując z dostępu do wielkomiejskich udogodnień. To jakby mieć dwa światy w jednym: Jednak Pruszków to nie tylko „sypialnia Warszawy”. To tętniąca życiem społeczność, która aktywnie uczestniczy w kształtowaniu przyszłości swojego miasta. Mieszkańcy nie tylko tu mieszkają – oni współtworzą to miejsce, dbając o jego rozwój, tożsamość i jakość życia. W tym kontekście pojawia się pytanie – co dalej? Jak Pruszków odnajdzie się w realiach szybko rozwijającej się aglomeracji warszawskiej? Czy uda się zachować jego unikalny klimat w czasach przyspieszonej urbanizacji i rosnącej liczby mieszkańców? Przyszłość miasta zależy od umiejętnego balansowania pomiędzy: To trudne zadanie, ale również ogromna szansa. Bo przecież można stworzyć przestrzeń, która będzie nowoczesna, a jednocześnie wierna swoim korzeniom. I właśnie o to chodzi, prawda? Położenie i charakterystyka miasta Pruszków, położony w województwie mazowieckim, stanowi integralną część aglomeracji warszawskiej i jest siedzibą powiatu pruszkowskiego. Miasto zajmuje powierzchnię 19,19 km², a według danych z 30 czerwca 2024 roku zamieszkuje je 65 655 osób. Bliskość Warszawy to ogromna zaleta – ułatwia codzienne dojazdy, przyciąga inwestorów i stymuluje rozwój infrastruktury. Pruszków zyskuje na popularności jako miejsce do życia i prowadzenia biznesu, oferując jednocześnie spokojniejsze tempo życia niż stolica. Mimo sąsiedztwa z tętniącą życiem Warszawą, Pruszków zachowuje własny, kameralny charakter. To miasto, które łączy nowoczesność z przyjazną atmosferą. Dla wielu osób pracujących w stolicy stanowi idealną alternatywę – komfort życia w spokojnym otoczeniu z szybkim dostępem do wielkomiejskich udogodnień. Pruszków jako część aglomeracji warszawskiej Przynależność do aglomeracji warszawskiej przynosi Pruszkowowi szereg korzyści: Bliskość stolicy to nie tylko wygoda, ale także siła napędowa rozwoju. Pruszków przyciąga osoby poszukujące równowagi między karierą a życiem prywatnym. Z jednej strony – możliwości zawodowe Warszawy, z drugiej – spokój, zieleń i rozwijająca się lokalna infrastruktura. To właśnie ta równowaga sprawia, że coraz więcej osób wybiera Pruszków jako swoje miejsce do życia. Powierzchnia i liczba ludności Pruszkowa Parametr Wartość Powierzchnia 19,19 km² Liczba mieszkańców (30.06.2024) 65 655 Gęstość zaludnienia 3421,3 osób/km² Tak wysoka gęstość zaludnienia jest typowa dla miast o zwartej zabudowie i dobrze rozwiniętej infrastrukturze. Wymaga to przemyślanego planowania przestrzennego oraz efektywnego zarządzania zasobami miejskimi. Wzrost liczby mieszkańców to efekt korzystnego położenia i rosnącej atrakcyjności miasta. Pruszków skutecznie wykorzystuje swoją ograniczoną przestrzeń: Dzięki temu mieszkańcy mogą cieszyć się wygodą miejskiego życia bez rezygnacji z codziennego komfortu. Podział administracyjny i osiedla miejskie Pruszków dzieli się na kilka osiedli, z których każde posiada swój unikalny charakter i funkcję w strukturze miasta: Taki podział administracyjny ułatwia zarządzanie miastem i pozwala lepiej odpowiadać na potrzeby lokalnych społeczności. Różnorodność osiedli sprzyja zrównoważonemu rozwojowi urbanistycznemu, a jednocześnie zapewnia wysoką jakość życia w każdej części miasta. Historia Pruszkowa Pruszków to miasto o bogatej i wielowarstwowej historii, której początki sięgają XV wieku. Jednak prawdziwy rozwój nastąpił dopiero w XIX wieku, kiedy w 1845 roku uruchomiono Kolej Warszawsko-Wiedeńską. To wydarzenie stało się punktem zwrotnym w dziejach miasta – zainicjowało dynamiczne zmiany, które przekształciły niewielką osadę w tętniące życiem centrum przemysłowe. Dzięki strategicznemu położeniu i rozwijającej się infrastrukturze, Pruszków zaczął łączyć tradycję z nowoczesnością. Z biegiem lat miasto zyskało na znaczeniu, stając się ważnym punktem na mapie Mazowsza. Znaczenie Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej dla rozwoju miasta Otwarcie Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w 1845 roku miało dla Pruszkowa przełomowe znaczenie. Nowa linia kolejowa: W efekcie Pruszków szybko przekształcił się z rolniczego zakątka w dynamiczny ośrodek przemysłowy. Kolej wyznaczyła nowy kierunek rozwoju miasta – od pól i pastwisk do hal produkcyjnych i miejskiego zgiełku. Zakłady przemysłowe w XIX i XX wieku Druga połowa XIX wieku oraz cały XX wiek to okres intensywnego rozwoju przemysłowego Pruszkowa. W tym czasie powstały liczne zakłady przemysłowe, które odegrały kluczową rolę w kształtowaniu lokalnej gospodarki i tożsamości miasta. Wśród nich znajdowały się: Jedna z pierwszych fabryk stała się wręcz symbolem lokalnego przemysłu, dając początek silnej tradycji produkcyjnej. Przemysł nie tylko napędzał gospodarkę, ale również: Wraz z rozwojem przemysłu rosło także samo miasto – zarówno pod względem liczby mieszkańców, jak i znaczenia na mapie regionu. Dzielnice o znaczeniu historycznym: Tworki i Żbików W Pruszkowie znajdują się dzielnice, które mają szczególne znaczenie historyczne. Tworki i Żbików to miejsca, które do dziś zachowują ślady przeszłości i opowiadają historię miasta. Tworki znane są przede wszystkim z dużego szpitala psychiatrycznego, założonego w XIX wieku. Dzielnica ta wyróżnia się również: Żbików to jedna z najstarszych dzielnic Pruszkowa – pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1236 roku. Znajduje się tu Kościół Przemienienia Pańskiego, który jest: Tworki i Żbików przypominają, że historia Pruszkowa to nie tylko przemysł i rozwój gospodarczy. To również bogate dziedzictwo kulturowe i społeczne, które warto znać, pielęgnować i przekazywać kolejnym pokoleniom. Dziedzictwo II wojny światowej II wojna światowa na zawsze zmieniła oblicze Pruszkowa – zarówno w wymiarze społecznym, jak i przestrzennym. Bliskość Warszawy sprawiła, że miasto stało się świadkiem dramatycznych wydarzeń, które głęboko wpisały się w jego tożsamość. To tutaj rozgrywały się historie pełne bólu, ale i niezwykłej siły ducha mieszkańców oraz przesiedleńców. Choć od zakończenia wojny minęły dziesięciolecia, wspomnienia wciąż są żywe. Powracają w opowieściach, miejscach pamięci i zbiorowej świadomości lokalnej społeczności – jak echo, które nie milknie, lecz trwa w sercach i umysłach kolejnych pokoleń. Obóz przejściowy Dulag 121 i jego historia Dulag 121, niemiecki obóz przejściowy zlokalizowany w Pruszkowie, odegrał kluczową i tragiczną rolę w czasie II wojny światowej. Po upadku Powstania Warszawskiego trafiło tu ponad 390 tysięcy warszawiaków. Dla wielu z nich był to początek dramatycznej drogi – na roboty przymusowe, do obozów koncentracyjnych lub na przymusowe wysiedlenie w nieznane. Obóz ten stał się symbolem cierpienia, ale i